Welke hechtingsstijl heb jij in jouw leven?
Het is een vraag die mij vaak werd gesteld afgelopen jaar. In mijn studie was hier veel aandacht voor. Dat snap ik wel, hechting en je hechtingsstijl is heel belangrijk. Je hechtingsstijl heeft een grote invloed op je overtuigingen over jezelf en over andere (belangrijke) mensen in je omgeving. Onbewust kunnen ze veel van jouw gedrag aansturen.
Nu ik erover geleerd heb kan ik zeggen dat ik dit ook terug zie in mijn leven. Bijzondere is zelfs dat, als ik zo terugkijk, ik kan zien dat ik verschillende hechtingsstijlen heb mogen ervaren. Nu ik heb geleerd hoe hechtingsstijlen kunnen ontstaan, heb ik mezelf hierdoor ook beter leren begrijpen. Daar waar ik eerst terug keek met een bepaalde veroordeling naar mezelf:
Hoe kon je dat nu zover laten komen?
Waarom was je zo naïef?
Of nog belangrijker: Waarom kwam je niet gewoon wat eerder voor jezelf op?
Die vragen van veroordeling hebben mij nooit geholpen. Ik deed mezelf er nog meer pijn mee. Ook hiermee laadde ik weer alle schuld op mij. Zoals ik eerder aangaf in mijn blog: Leven naar Gods doel. Doordat ik geleerd heb hoe deze manier van hechting kan ontstaan kreeg ik opeens allemaal antwoorden op de vragen waarmee ik mezelf onderuit haalde.
Het gaf mezelf erkenning en het bracht mij in een verwerkingsproces. Het heeft mij geholpen om mezelf te begrijpen. De keuzes die ik maakte werden door de antwoorden verklaart en waren niet langer grote vraagtekens die mij alleen maar nog banger maakte. Daarnaast gaf het inzicht waar het mis was gegaan. Daardoor kon ik doelgericht aan de slag voor herstel.
Hechtingsstijlen
Er zijn vier verschillende hechtingsstijlen met allemaal een eigen karakter en andere aangeleerde overtuigingen. Ik zet ze hieronder voor je op een rij:
1) Veilige hechting = Positieve overtuigingen ontwikkelen over jezelf en over anderen. Je leert dat je goed bent zoals je bent, en tegelijk ook dat je anderen kunt vertrouwen. Deze hechting ontstaat door ouders/relaties waarin er voldoende responsief (attent, lief en begripvol) op jou word gereageerd, en dat er, wanneer je dat nodig mocht hebben, mensen voor je klaar staan.
2) Gepreoccupeerde hechting = Negatieve overtuigingen ontwikkelen over jezelf, maar positieve overtuigingen over anderen hebben. Je leert dat je zelf niet goed genoeg bent maar dat anderen in je omgeving (beter) weten. Deze hechting ontstaat wanneer er wisselend responsief (alleen als er tijd of zin voor is word er op jouw behoefte ingespeeld) op jouw word gereageerd.
3) Afwijzend-vermijdende hechting = positieve overtuigingen over jezelf, maar negatieve overtuigingen bij anderen. Je leert dat je slim en sterk bent en dat jij het goed kan. Tegelijk leer je dat je niet op anderen kunt vertrouwen. Deze hechting word aangeleerd door weinig responsief (afstandelijk, kil en afwijzend. In extreme gevallen verwaarlozing, mishandeling en/of misbruik) reageren op jou, je krijgt onbewust of expliciet de boodschap: Bij ons kun je niet terecht, en je zult het zelf moeten doen.
4) Angstig-vermijdende hechting = Negatieve overtuigingen over jezelf als ook over anderen. Je leert dat je niks kan maar ook nog eens dat je anderen niet kunt vertrouwen. Je zult hierdoor toenadering zoeken maar tegelijk afstand willen bewaren. Je hebt wel een behoefte aan steun, hulp en hechting maar je vind die niet, of als die word geboden hou je die op afstand omdat dit eng is. Deze hechting ontstaat net als bij de vorige hechtingsstijl door weinig responsieve manier van reageren op jouw behoeftes.
4) Angstig-vermijdende hechting = Negatieve overtuigingen over jezelf als ook over anderen. Je leert dat je niks kan maar ook nog eens dat je anderen niet kunt vertrouwen. Je zult hierdoor toenadering zoeken maar tegelijk afstand willen bewaren. Je hebt wel een behoefte aan steun, hulp en hechting maar je vind die niet, of als die word geboden hou je die op afstand omdat dit eng is. Deze hechting ontstaat net als bij de vorige hechtingsstijl door weinig responsieve manier van reageren op jouw behoeftes.
Een confronterende lijst met hechtingsstijlen. Maar laat het liefdevol confronterend voor jouw zijn. Want waar jij jezelf nu herkent, daar hoef je niet te blijven! Wij hebben allemaal iets in ons dat kan zorgen voor herstel, groei en genezing van deze hechtingsstijl. Juist wanneer je weet welke stijl past bij jouw overtuigingen, kan je gaan werken of genieten. Werken om bij die veilige hechting te gaan komen. Of genieten dat je die al mocht leren en toepassen in jouw leven.
Mijn hechtingsstijlen
Zoals ik eerder aangaf zijn er in verschillende fases van mijn leven ook verschillende hechtingsstijlen voor mij van toepassing geweest. Ik begon gepreoccupeerd, dit voor jarenlang, tot zeker mijn 26ste. Ik zag anderen veel hoger dan mezelf. Plaatste mensen op een voetstuk. En heel langzaam groef ik een kuil voor mezelf. Want wat schaamde ik mij voor wie ik dacht dat ik was. Ik voelde mij niet gezien en niet gehoord en daardoor eigenlijk ook een niks. Waardeloos. Een last voor ieder die met mij leefde. Allemaal zaken die ik had opgepikt met mijn hooggevoeligheid, of die mij duidelijk gemaakt werden door woorden en/of daden.
Op mijn 26ste veranderde mijn hechtingsstijl door wat er gebeurde. Door de scheiding verloor ik namelijk ook nog het vertrouwen dat ik had in anderen. Wat was dat een nare en eenzame periode. Het leek alsof ik in een diepe put viel. Donker, niet wetend waar het eindigen zou, en alles was eng. Er was niets meer over! Maar in die put stond geen water, want ik verdronk er niet. Ik viel hard op die bodem, en dat deed pijn. Maar ik overleefde het. En daar op die bodem van de put, begon er iets nieuws te groeien. Iets waarvan ik nu kan zeggen dat het een begin vormde voor een veilige hechtingsstijl. Daar in het donker, in die eenzaamheid en angst vond ik wat ik het allermeeste nodig had! De basis van de veilige hechtingsstijl!
Liefde
Niet zomaar liefde als daad. Ik vond de Liefde als een persoon, in God. Door Hem mocht ik een begin maken van wat liefde is. Hemelse liefde, groter en meer dan ik aan kon. Waardoor die put wel overspoelde, en ik eruit kon. Daar buiten die put, waarin ik mij figuurlijk bevond op aarde, vond ik mijn man. Daardoor kon mijn aardse behoefte van liefde worden voorzien. Ik werd gezien, vanuit de hemel en op aarde. Dit was een kostbaar en heel rijk proces, wat toen als heel emotioneel en kwetsbaar voelde. Maar waardoor ik iets heel belangrijks heb geleerd.
Er is altijd hoop, want er is Iemand die jouw ziet, en die jouw ziet zitten. Hoe hopeloos jij ook over jezelf of over anderen denkt. Hij gelooft in jou, Hij houdt van jou en heeft jou met liefde gemaakt. Het gat dat je voelt in je hart, waardoor het lijkt alsof je op het gebied van liefde een bodemloze put bezit, kan Hij vullen. Met een liefde die alle verstand te boven gaat, die jouw zal laten stralen en schitteren. Een liefde die zal zeggen:
Mijn zoon, Mijn dochter, je tijd is gekomen:
Er is altijd hoop, want er is Iemand die jouw ziet, en die jouw ziet zitten. Hoe hopeloos jij ook over jezelf of over anderen denkt. Hij gelooft in jou, Hij houdt van jou en heeft jou met liefde gemaakt. Het gat dat je voelt in je hart, waardoor het lijkt alsof je op het gebied van liefde een bodemloze put bezit, kan Hij vullen. Met een liefde die alle verstand te boven gaat, die jouw zal laten stralen en schitteren. Een liefde die zal zeggen:
Mijn zoon, Mijn dochter, je tijd is gekomen:
Sta op en schitter
Confronterend maar evenzo interessant! Mooi om te lezen hoe God je put heeft doen overstromen en daarna je hart...van Zijn Liefde. Bedankt voor je lieve reacties vandaag - op fb en onder mijn blog.
BeantwoordenVerwijderenJa ik vond dit ook heel interessant en wilde er alleen maar meer van weten. Grappige is dat leren hiervan eigenlijk niet voelde als leren. Doordat ik er voor mezelf veel mee kon heb ik het makkelijk qua onthouden, terughalen en toepassen op casussen. God is goed en van die ervaringen, die wil ik delen!
VerwijderenMooi geschreven! Het is wat hè.
BeantwoordenVerwijderenJa het is echt best veel, en vooral denk ik heel kwetsbaar. Soms is een andere manier van reageren ook niet mogelijk door omstandigheden. Dan kan het best raken om te beseffen wat dit (kan!) veroorzaken. Fijn om te horen dat het mooi geschreven is.
Verwijderen